Uitdagingen bij de groei van zonne-energie zijn de ruimte voor zonnepanelen in Nederland en de capaciteit op het elektriciteitsnet. Dat schrijven de ministers Jetten (Klimaat en Energie) en De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) in een brief aan de Tweede Kamer.
Beschikbare ruimte goed benutten
Nederland staat voor grote maatschappelijke opgaven, terwijl de beschikbare ruimte schaars is. Daarom is het belangrijk om de ruimte voor zonnepanelen goed te benutten. Het plaatsen van zonnepanelen op landbouw- en natuurgronden wordt vanwege het grote beslag op de ruimte zoveel mogelijk beperkt.
Met de ‘Voorkeursvolgorde Zon’ stuurt minister De Jonge langs vier opeenvolgende treden op een multifunctioneel gebruik van de ruimte:
Trede 1: Zonnepanelen op daken en gevels
Trede 2: Onbenutte terreinen in bebouwd gebied
Trede 3: Onbenutte terreinen in landelijk gebied
Trede 4: Landbouw- en natuurgronden
Multifunctioneel gebruik: zon bij parkeerplaatsen
Uitgangspunt is dat zonnepanelen zoveel mogelijk op daken en gevels worden geplaatst of in combinatie met ander gebruik. Dit legt geen extra beslag op de ruimte. Het kabinet stimuleert de plaatsing van zonnepanelen op daken van gebouwen, kassen, industrieterreinen, stortplaatsen en boven parkeerplaatsen. Voorwaarde is dat multifunctionele combinaties landschappelijk goed inpasbaar zijn en bijdragen aan de doelen voor de opwek van duurzame energie.
Zonnepanelen op natuur- en landbouwgronden (trede 4) worden zoveel mogelijk beperkt. Voor deze gronden geldt het principe van ‘nee-tenzij’. Minister De Jonge overlegt met medeoverheden hoe dit met de Voorkeursvolgorde Zon per 1 juli 2024 juridisch vast wordt gelegd, samen met de verplichting voor het realiseren van zonnepanelen bij nieuwe parkeerplaatsen.
Minister De Jonge “We moeten slim gebruik maken van de ruimte die we hebben. We moeten eerst kijken naar de mogelijkheden op daken en andere geschikte locaties, voordat we naar grootschalige zonne-energieprojecten op land gaan. Door vast te houden aan deze normering, kunnen we onze duurzame doelstellingen bereiken en tegelijkertijd waardevolle landbouwgrond en open natuur beschermen”.
Goede voorbeeld: zon bij rijksgronden
Met het programma Opwek Energie op Rijksgronden (OER) wil het Rijk het voorbeeld geven door zonnepanelen op rijksgronden te plaatsen. Het levert daarmee een bijdrage aan de RES-doelstelling (Regionale Energiestrategie). Naast wind op land, stimuleert het kabinet ook innovatieve ontwikkelingen zoals zon op zee, waarvoor 44,5 miljoen euro uit het Klimaatfonds is vrijgemaakt.