Het onderzoek richt zich op alle sectoren van de samenleving, inclusief een doorlichting op discriminatie en etnisch profileren binnen de overheid. Op basis van het onderzoek zal de Staatscommissie de regering adviseren over verbetering van beleid en regelgeving om discriminatie en racisme tegen te gaan.
Bij de instelling wordt mw. dr. Joyce Sylvester als voorzitter benoemd. Sylvester was van 2016 tot 2022 substituut ombudsman bij de Nationale Ombudsman en heeft een lange staat van dienst binnen het openbaar bestuur. Zij was waarnemend burgemeester van Naarden, waarnemend burgemeester van Anna Paulowna en gedurende twaalf jaar Eerste Kamerlid. De bestrijding van discriminatie en racisme heeft zij vanuit deze verschillende verantwoordelijkheden altijd actief ter hand genomen.
De overige leden worden door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties benoemd. De minister zal hierbij uitgaan van het wetenschappelijke profiel van de Staatscommissie. Ook zal er vanzelfsprekend aandacht geschonken worden aan de diversiteit en achtergrond van de leden.
Onafhankelijk en wetenschappelijk profiel
De Staatscommissie heeft een interdisciplinair, wetenschappelijk profiel. Zij zal zich richten op omvangrijk, lange termijn onderzoek naar fundamentele vraagstukken om nieuwe wetenschappelijke inzichten te verschaffen. Daarin verschilt de Staatscommissie ten opzicht van de Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme en het College voor de Rechten van de Mens. De commissie brengt binnen vier jaar een eindadvies uit en heeft de mogelijkheid tussenrapportages uit te brengen.
Integrale aanpak
De instelling van de Staatscommissie in 2022 is onderdeel van een pakket aan initiatieven om discriminatie en racisme effectiever aan te pakken. Daarmee krijgt langdurig wetenschappelijk onderzoek naar onderliggende mechanismen en oorzaken van discriminatie en werkzame interventies een belangrijke, integrale plaats binnen het antidiscriminatiebeleid.
Het instellingsbesluit en benoemingsbesluit zullen worden gepubliceerd in de Staatscourant.