De impuls bestaat in totaal uit een zestal pilots die inmiddels van start zijn gegaan. Met deze pilots wordt opvolging gegeven aan de aanbevelingen van de Number 5 Foundation om jongeren meer inspraak te geven.
Jongeren vinden momenteel namelijk onvoldoende gehoor voor hun belangen en idealen, voelen zich minder betrokken bij de democratie dan de generaties voor hen en weten daarin ook minder makkelijk hun weg te vinden. Door de coronacrisis ervaren jongeren bovendien nog meer onzekerheid op het gebied van welzijn, werk en onderwijs. Ook zijn ze bezorgd dat zij straks moeten opdraaien voor de gevolgen van deze crisis.
Minister Ollongren: ‘Dat jongeren zelf ook vinden dat zij beter bij de democratie moeten worden betrokken, bleek ook uit de gesprekken die ik het afgelopen jaar maandelijks met jongeren had. Om de positie van jongeren in onze democratie te versterken, moeten we fundamenteel anders denken over hun betrokkenheid. Ik zal dit blijven aanjagen en onder de aandacht brengen van het volgend kabinet.’
Rapport Bondgenoten in de democratie
Het rapport van de Number 5 Foundation ‘Bondgenoten in de democratie; Jongeren en bestuurders bouwen samen’ maakt duidelijk dat veel verschillende partijen aan zet zijn. Van jongeren zelf tot het kabinet, en van leraren in de klas tot de Tweede Kamer; de urgentie wordt breed gedeeld. De Number 5 Foundation doet in haar rapport zes aanbevelingen voor een meer duurzame aanpak van jongereninspraak: maak jongereninitiatieven inclusiever; verbind jongereninitiatieven en beleid met elkaar; organiseer een structurele dialoog tussen bestuurders en jongeren; zorg voor een duurzame infrastructuur en financiering; integreer jongereninspraak in het onderwijs; en ontwikkel een landelijk digitaal podium jongerenparticipatie.
Meer inspraak alleen is niet genoeg; ook een andere houding bij bestuurders is nodig, zo bleek uit eerder onderzoek van I&O Resarch. Number 5 Foundation pleit daarom voor een cultuurverandering, waarbij bestuurders en jongeren elkaar erkennen als gelijkwaardige partners.
Bondgenoten in de democratie - Jongeren en bestuurders bouwen samen | Rapport | Rijksoverheid.nl
Landelijk, lokaal en digitaal
De pilots vinden lokaal, landelijk en digitaal plaats, in samenwerking met jongeren die zijn aangesloten bij jongerenorganisaties en jongeren die dat niet zijn. De kennis en ervaring uit de pilots wordt breed gedeeld en gebruikt om jongereninspraak in Nederland op de lange termijn duurzaam te versterken.
Overzicht pilots
De volgende pilots gaan vanaf maart 2021 van start:
- Experimenten met innovatiefonds
Vijf jongereninitiatieven krijgen 1000 euro van BZK en worden door de NJR geholpen contact te leggen met het lokale bestuur. De verwachting is dat deze financiële bijdrage voor veel extra impact zorgt, wat het potentieel van dit soort organisaties kan illustreren.
- Boost voor gemeentelijke jongereninspraak
Vijf tot acht gemeenten worden financieel ondersteund in het ontwikkelen van inspraakvormen waarbij zij jongeren bereiken die niet zijn aangesloten bij organisaties. De deelnemende gemeenten spreken met experts over hun aanpak en ervaringen, en houden elkaar op de hoogte van geleerde lessen. Deze lessen vervolgens breed gedeeld om ook andere gemeenten te inspireren.
Drie universitaire studenten begeleiden een participatietraject met VMBO-leerlingen, waarbij de leerlingen op een door hen gekozen onderwerp samen met beleidsmedewerkers van een gemeente structureel aan de slag gaan. De verwachting is dat juist een praktisch en helder vormgegeven traject deze doelgroep aanspreekt.
- Werkgroep Financiering Democratie en Jongeren
Het samenwerkingsverband van politieke en maatschappelijke jongerenorganisaties dat mogelijkheden voor duurzame financiering van jongerenparticipatie onderzoekt wordt door mijn ministerie gefaciliteerd. Deelnemende jongeren houden zelf de regie.
BZK, NJR en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten werken aan een digitale landingsplek. Mogelijkheden voor jongeren om te participeren in besluitvormingsprocessen kunnen hier inzichtelijk worden gemaakt. Om te beginnen verkennen we eerst de behoeftes van jongeren en bestuurders, onder meer met jongeren van Europees Jeugdparlement.
BZK ontwikkelt pilots op verschillende beleidsonderwerpen en stimuleert en ondersteunt initiatieven bij andere ministeries. Een voorbeeld is de Jongerenmilieuraad die, samen met ambtenaren van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, werkt aan een Nationaal Milieu Beleidskader. Ook verkennen we de mogelijkheden voor pilots in Caribisch Nederland.
Kamerbrief over beter betrekken van jongeren bij democratie | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl