Het Actieprogramma is een vierjarig stimuleringsprogramma om de inzet van ruimtelijk ontwerp voor de maatschappelijke vraagstukken te versterken. Het actieprogramma vormt een onderdeel van de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) en het cultuurbeleid.
Minister Ollongren: “Nederland staat voor grote en urgente maatschappelijke uitdagingen. Denk aan de enorme woningbouwopgave, de ruimte die nodig is voor de opwek en het transport van duurzame energie en het inspelen op verandering van het klimaat. Het ruimtelijk ontwerp is een belangrijk instrument om deze complexe transities, die vaak op elkaar stapelen in dezelfde gebieden, te laten slagen. Het Rijk kan het versterken van de ontwerpkracht echter niet alleen en nodigt daarom alle betrokkenen uit om mee te denken en doen: inwoners, andere overheden, marktpartijen, maatschappelijke organisaties, ondernemers en uiteraard ontwerpers zelf”.
De grote veranderingen vinden plaats in onze directe omgeving. De kwaliteit hiervan heeft een grote invloed op ons dagelijks leven. Zoals het ontwikkelen en beheren van landschappen, het inrichten van steden en dorpen en het vormgeven van gebouwen en de openbare ruimte. Het is van belang dat we daarbij oog hebben voor kwaliteit, maar ook voor ons erfgoed.
Minister Van Engelshoven: “Nederland is de afgelopen eeuwen steeds opnieuw ingericht en dat heeft geleid tot een rijke erfenis aan gebouwd erfgoed en waardevolle cultuurlandschappen. De inzet van ontwerp en ontwerpers zoals architecten, stedenbouwkundigen en landschapsarchitecten is daarom van groot belang. We hebben een sterke reputatie op het gebied van ontwerp. Die willen we behouden.”
Het programma is opgedeeld in vijf actielijnen:
- een breed gedragen en dynamische ontwerpagenda. Deze beschrijft op welke thema’s ruimtelijk ontwerp een belangrijke meerwaarde kan leveren en daarmee kan bijdragen aan de prioriteiten van de NOVI;
- de eigen ‘voorbeeldige’ inzet van het Rijk, onder meer als (mede-) opdrachtgever bij programma’s en projecten;
- het stimuleren van regionale en lokale initiatieven die gericht zijn op het experimenteren met innovatieve ontwikkel- en ontwerppraktijken;
- het versterken van competenties, kennis en kunde rondom opdrachtgeverschap en de inzet van ontwerpers;
- het voeren van een ontwerpdialoog: het organiseren en het bieden van een podium om ervaringen breed te delen, nieuwe doelgroepen te bereiken en (bij) te sturen op de impact van de acties.
Het Nederland van de toekomst is onze gedeelde verantwoordelijkheid. Met het Actieprogramma Ruimtelijk Ontwerp is iedereen beter toegerust om de opgaven die voor ons liggen op te pakken. De uitdagingen zijn groot en samenwerking is essentieel om de ambities te realiseren. Zeker in een land waar de ruimte schaars is.