De afgelopen weken is in kaart gebracht hoe de verkiezingen kunnen worden georganiseerd.
Ollongren: ‘Corona is bij de komende verkiezingen vrijwel zeker nog onder ons. Maar door maatregelen te treffen kunnen deze verkiezingen zo worden georganiseerd dat het voor kiezers veilig is om te stemmen en het voor stembureauleden veilig is om hun werk te doen in de stemlokalen.’
Basisregels
Op basis van de huidige situatie adviseert het RIVM dat de basisregels die nu in Nederland voor iedereen gelden ook leidend moeten zijn tijdens de komende verkiezingen. Dat betekent dat het stemlokaal zo ingericht moet worden dat kiezers en stembureauleden 1,5 meter afstand kunnen houden. Daarnaast adviseert het RIVM beschermingsmiddelen, zoals ‘kuchschermen’ voor stembureauleden en middelen om stemhokjes, potloden etc. gedurende de dag te reinigen. Ook komt er een apart stembureaulid in elk stemlokaal die kijkt of het niet te druk wordt en die, als dat nodig is, vraagt om de regels op te volgen. Aanvullend op de bestaande voorlichtingscampagnes worden kiezers in aanloop naar en op de dag van de Tweede Kamerverkiezingen gewezen op de coronamaatregelen in de stemlokalen.
Gemeenten
Vanwege de coronamaatregelen zullen niet alle gebruikelijke stemlokalen gebruikt kunnen worden zijn. De gemeenten zullen daarom de komende tijd op zoek gaan naar voldoende stemlocaties. Om de verkiezingen goed en veilig te kunnen organiseren, krijgen gemeenten een financiële compensatie van € 30 miljoen. Om gemeenten te ondersteunen bij het vinden van stembureauleden en tellers komt er binnenkort een landelijke wervingscampagne.
Tijdelijke spoedwet
Voor enkele maatregelen is een wettelijke basis nodig. Daarom bereidt minister Ollongren een tijdelijke spoedwet voor. Het streven is dat die in werking treedt voor de herindelingsverkiezingen. In de spoedwet worden straks onder meer de regels voor het instellen van mobiele en bijzondere stembureaus aangepast, om meer maatwerk voor gemeenten mogelijk te maken. Ook kan een kiezer straks maximaal 3 volmachtsstemmen (is nu maximaal 2) uitbrengen. Daarnaast wordt het mogelijk gemaakt om een schriftelijke volmacht digitaal aan te vragen en verstrekken. Dit is van belang voor kiezers die vanwege het coronavirus in quarantaine zitten.
Komende verkiezingen
21 oktober a.s. staat de verkiezing voor de eilandsraad van Sint Eustatius op de agenda. De herindelingsverkiezingen in het kader van de samenvoeging van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum en de splitsing van de gemeente Haaren zijn op 18 november. Begin volgend jaar, 17 maart 2021, vindt de verkiezing plaats van leden van de Tweede Kamer.