Met dit wetsvoorstel wordt tegemoet gekomen aan de behoefte van lokale en regionale overheden aan nieuwe mogelijkheden om met bestuurlijke problemen en integriteitskwesties om te gaan. Het wetsvoorstel leidt tot wijzigingen van de Gemeentewet, de Provinciewet, de Waterschapswet, de Wet openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba en de Kieswet.
Zo wordt het voor aankomende wethouders, gedeputeerden, leden van het dagelijks bestuur van waterschappen en eilandgedeputeerden van Bonaire, Sint Eustatius en Saba verplicht een VOG (Verplichting Verklaring Omtrent Gedrag) bij hun benoeming te overleggen. Daarnaast worden bepalingen die betrekking hebben op belangenverstrengeling van bestuurders verduidelijkt. Dit gaat om de functies die niet verenigbaar zijn met het politieke ambt, handelingen die voor een politiek ambtsdrager verboden zijn en de verplichting om zich onder bepaalde omstandigheden van beraadslaging en stemming te onthouden. Verder worden de wettelijke bepalingen met betrekking tot het opleggen en opheffen van geheimhouding vereenvoudigd.
Ook wordt de informatiepositie van de commissaris van de Koning versterkt door hem recht te geven (besloten) vergaderingen bij te wonen en documenten met (geheime) informatie in te zien. Hiermee krijgt de commissaris van de Koning meer concrete handvatten om zijn bestaande wettelijke taak om te adviseren en te bemiddelen bij verstoorde bestuurlijke verhoudingen in een gemeente of als de bestuurlijke integriteit van een gemeente in het geding is, uit te voeren.
Tot slot worden de bestaande regels voor herverdeling van zetels bij lijstuitputting uitgebreid. Dit is nu slechts mogelijk in de kleinste gemeenten bij gemeenteraden met een omvang tot 13 zetels, maar wordt uitgebreid tot gemeenten met gemeenteraden met een omvang tot 19 zetels. Dit voorkomt dat ook in deze gemeenten bij bestuurlijke problemen raadzetels leeg blijven.
De ministerraad heeft ermee ingestemd het wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State te zenden. De tekst van het wetsvoorstel en van het advies van de Raad van State worden openbaar bij indiening bij de Tweede Kamer.