Op 11 maart 2021 sloot de toenmalige minister van BZK mede namens de ministers van OCW, BVOM en de staatssecretaris BZK met het Openbaar Lichaam Bonaire ‘De bestuursafspraak Papiaments op Bonaire’. In de Bestuursafspraak Papiaments op Bonaire is opgenomen dat het Papiaments onder toenemende druk staat van andere talen en dat dit op den duur tot een ongewenste verzwakking van de taal kan leiden. Daarom is met de bestuursafspraak afgesproken dat er een route naar erkenning van het Papiaments onder het handvest zou worden ingezet, zowel op Bonaire als in Europees Nederland.
Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden
Het Handvest is een verdrag van de Raad van Europa voor de bescherming van talen van minderheden die traditioneel aanwezig zijn op het grondgebied van een Staat. Een erkenning onder het handvest verstevigt de positie en status van de taal. Door het Handvest toe te passen op het Papiaments wordt de waarde van de taal voor de identiteit en culturele beleving van de sprekers van de taal erkend.
Een erkenning onder het Handvest is mogelijk onder deel II of deel III van het Handvest. Een deel II erkenning beschermt een taal in brede zin. Een Staat moet mogelijke belemmeringen voor het gebruik van een taal uit wetgeving verwijderen. Een taal erkend onder deel III van het Handvest moet niet alleen beschermd worden maar ook actief bevorderd. Onder deel III van het Handvest staan afspraken over het gebruik van een taal in bijvoorbeeld onderwijs, rechtsverkeer, bestuurlijk verkeer, media en de culturele sector. In januari dit jaar werd het Papiaments op Bonaire erkend onder deel III van het Europees Handvest. Zo kunnen kinderen op Bonaire onderwijs volgens in het Papiaments en ook in de rechtspraak op Bonaire kan Papiaments gesproken worden. In Europees Nederland is het Papiaments vanaf 1 juli erkend onder deel II van het Handvest. De verklaring bij het handvest waarin dit staat vastgelegd werd vandaag, op de nationale herdenkingsdag van het slavernijverleden officieel overhandigd aan de Raad van Europa. De overhandiging vond plaats na de opening van een expositie over het slavernijverleden in het Palais de l’Europe.
De expositie “Slavery. Ten True Stories of Dutch Colonial Slavery” werd georganiseerd door de Permanente Vertegenwoordiging van het Koninkrijk der Nederlanden bij de Raad van Europa. Hierbij waren ook het Openbaar Lichaam Bonaire en Fundashion Akademia Papiamentu aanwezig. Na de opening van de expositie vond de formele overhandiging van de verklaring plaats aan de plaatsvervangend Secretaris Generaal van de Raad van Europa, Bjørn Berge.
Ambassadeur Tanja Gonggrijp: “Deze persoonlijke verhalen leggen een verhaal van ontmenselijking bloot, en tegelijkertijd een verhaal van menselijke waardigheid. De geschiedenis toont ons het belang van respect voor en bevordering van gelijkheid en waardering voor iedereen; het fundament van alle mensenrechten en de kern van het werk van de Raad van Europa.
Gedeputeerde den Heyer: “Papiaments wordt op Bonaire door velen beschouwd als een levend monument voor culturele identiteit en de duurzaamheid van overlevenden die uit dat donkere hoofdstuk in onze menselijke geschiedenis zijn geboren. Vanzelfsprekend is Papiaments voor degenen die op de eilanden zijn geboren of er vandaan komen een onmiskenbaar erfgoed, een fundament van de cultuur, maar bovenal een zeer geliefde taal onder de moedertaalsprekers en de diaspora. Laten we niet vergeten dat elke taal, hoe klein ook, een hoeksteen is van ons gedeelde menselijke erfgoed. Door bedreigde talen te beschermen en te vieren, bevestigen we onze toewijding aan een Europa dat diversiteit waardeert, culturele verschillen respecteert en de talloze stemmen koestert die bijdragen aan het verhaal ervan.”
Financiële impuls voor Papiaments op Bonaire
Om de bescherming en bevordering van het Papiaments verder te bespoedigen heeft de minister van Binnenlandse Zaken eerder dit jaar bij de ondertekening van het Bestuursakkoord Bonaire, 1 miljoen euro beschikbaar gesteld ter ondersteuning bij de uitvoering van de Bestuursafspraak Papiaments op Bonaire. Het Openbaar Lichaam Bonaire heeft aangegeven deze extra impuls te willen gebruiken voor het opzetten van een taalinstituut. Dit taalinstituut moet ondersteuning bieden bij de uitvoering van de Bestuursafspraak voor het Papiaments op Bonaire.
Meer informatie over de erkende minderheidstalen in Nederland lees je hier: Welke erkende talen heeft Nederland? | Rijksoverheid.nl
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Papiamentu rekonosé bou di Manifesto na Hulanda Oropeo
Papia papiamentu ta di gran importansia pa esnan ku ta papia e idioma pa ekspresá nan identidat i kultura. P’esei ta importante pa protehá papiamentu pa aktual i futuro generashon di su papiadónan. Awe a dal un paso importante den esei ku rekonosementu ofishalmente di papiamentu bou di e Manifesto Oropeo pa Idiomanan Regional òf Idiomanan Minoritario na Hulanda Oropeo.
Riba 11 di mart 2021 e minister di BZK e tempu ei, na nòmber tambe di e ministernan di OCW, BVOM i sekretario di BZK, a sera e ‘Akuerdo atministrativo papiamentu na Boneiru‘ ku Entidat Públiko Boneiru. A inkorporá den e Akuerdo atministrativo papiamentu na Boneiru ku papiamentu ta bou di preshon kresiente di otro idiomanan i ku esaki, ku tempu, por kondusí na debilitashon indeseá di e idioma. P’esei, ku e akuerdo atministrativo a palabra ku lo inisiá un trayekto pa yega na rekonosimentu di papiamentu bou di e manifesto, tantu na Boneiru komo na Hulanda Oropeo.
Manifesto Oropeo pa idiomanan Regional òf Idiomanan Minoritario
E Manifesto ta un tratado di Konseho di Oropa pa protekshon di idiomanan minoritario tradishonalmente presente riba teritorio di un Estado. Rekonosementu bou di e manifesto ta fortifiká posishon i status di e idioma. Ku aplikashon di e Manifesto riba papiamentu, ta rekonosé balor di e idioma pa identidat i persepshon kultural di esnan ku ta papia e idioma.
Un rekonosementu bou di e Manifesto ta posibel bou di parti II òf parti III di e Manifesto. Un rekonosementu parti II ta protehá un idioma den sentido amplio. Un Estado mester eliminá posibel opstákulonan den legislashon pa uso di un idioma. No mester solamente protehá un idioma rekonosé bou di parti III di e Manifesto, pero mester promov’é aktivamente tambe. Bou di parti III di e Manifesto tin akuerdonan tokante uzo di un idioma den por ehèmpel enseñansa, tráfiko hurídiko, tráfiko atministrativo, medionan di komunikashon i sektor kultural. Na yanüari di e aña akí a rekonosé papiamentu na Boneiru bou di parti III di e Manifesto Oropeo. Asina muchanan na Boneiru por ehèmpel por sigui enseñansa na papiamentu i den hurisprudensia por papia papiamentu tambe na Boneiru. Na Hulanda Oropeo entrante 1 di yüli papiamentu ta rekonosé bou di parti II di e Manifesto. A entregá e desishon akí awe, riba dia di konmemorashon nashonal di pasado di sklabitut, ofishalmente na Konseho di Oropa. E entrega a tuma lugá despues di apertura di un eksposishon tokante pasado di sklabitut den Palais de l’Europe.
Representashon Permanente di Reino Hulandes na Konseho di Oropa a organisá e eksposishon “Slavery. Ten True Stories of Dutch Colonial Slavery”. Na esaki Entidat Públiko Boneiru i Fundashon Akademia Papiamentu tambe tabata presente. Despues di apertura di e eksposishon a tuma lugá entrega ofishal di e desishon na Sekretario General di Konseho di Oropa suplente, Bjørn Berge.
Representante permanente di Konseho di Oropa Tanja Gonggrijp: “E historianan personal aki ta eksponé un historia di deshumanisashon, i na mes momentu un historia di dignidat humano. E historia aki ta mustra nos e importansia di rèspèt pa i promoshon di igualdat i dignidat pa tur hende; e fundeshi di tur derecho humano i den e núkleo di trabou di Konseho di Oropa.”
Gedeputeerde den Heyer: “Hopi hende na Boneiru ta konsiderá papiamentu komo un monumento bibu di fushon i durabilidat kultural di sobrebibientenan ku a nase for di e kapítulo skur ei di nos historia humano. Ta innesesario pa bisa ku papiamentu, pa esnan ku a nase na òf ta desendiente di e islanan, ta un herensia indiskutibel, fundeshi di kultura pero mas ku tur, un lenga hopi stimá bou di esnan ku ta papia e lenga materno i e diaspora. Laga nos kòrda ku kada idioma, kon chikitu ku e por ta, ta un punto kardinal di nos herensia humano. Ku protekshon i rekonosimentu di idiomanan ku ta kore peliger di ekstinshon, nos ta konfirmá nos kompromiso pa un Oropa ku ta balorá diversidat, ta respetá diferensianan kultural i ta tesorá e mil i un bosnan ku ta kontribuí na su historia.”
Impulso finansiero pa papiamentu na Boneiru
Pa sigui aselerá protekshon i promoshon di papiamentu, minister di Asuntunan Interno, na momentu di firma e Akuerdo atministrativo Boneiru na komienso di e aña akí, a pone 1 mion euro disponibel pa duna sosten den ehekushon di e Akuerdo atministrativo papiamentu na Boneiru. Entidat Públiko Boneiru a indiká di kier hasi uzo di e impulso adishonal akí pa lanta un instituto di idioma. E instituto di idioma akí mester duna sosten ora di ehekutá e Akuerdo atministrativo pa papiamentu na Boneiru.
Mas informashon tokante e idiomanan minoritario rekonosé na Hulanda por lesa akí: Welke erkende talen heeft Nederland? | Rijksoverheid.nl
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Papiamentu in the Netherlands recognised under Charter
Speaking Papiamentu is a very important way for speakers of the language to express their identity and cultural wealth, making it crucial to protect Papiamentu for current and future generations. The official recognition of Papiamentu in the European Netherlands under the European Charter for Regional or Minority Languages is an important milestone.
On the 11th of March 2021, the then Minister of the Interior and Kingdom Relations concluded 'The Papiamentu on Bonaire Administrative Agreement' with the Public Entity of Bonaire, partly on behalf of the ministers of Education, Culture and Science and Primary and Secondary Education, as well as the state secretary of the Interior Affairs and Kingdom Relations. The Administrative Agreement Papiamentu on Bonaire underlines that Papiamentu has come under increasing pressure from other languages, which may eventually prompt the undesirable weakening of the language. The administrative agreement therefore laid out a route to recognition of Papiamentu under the charter, both on Bonaire and in the European Netherlands.
European Charter for Regional or Minority Languages
The Charter is a Council of Europe convention for the protection of minority languages traditionally present in the territory of a State. Being recognised under the charter strengthens the position and status of the language. The Charter recognises the value of Papiamentu to the identity and cultural experience of its speakers.
Languages can be recognised under Part II or Part III of the Charter. Part II recognition protects language in a broad sense and requires States to remove legislative barriers to the use of a language. Languages recognised under Part III of the Charter should not only be protected but also actively promoted. Under Part III of the Charter, agreements must be made on the use of a language in, for example, education, the legal system, governance, media and the cultural sector. In January this year, Papiamentu was recognised in Bonaire under Part III of the European Charter. Now, children can be taught in Papiamentu on Bonaire and Papiamentu can also be spoken in Bonaire's courts. In the European Netherlands, Papiamentu has been recognised under Part II of the Charter from the 1st of July. The decree was officially handed over to the Council of Europe today, on National Slavery Remembrance Day, following the opening of an exhibition on the history of slavery at the Palais de l'Europe. The exhibition "Slavery. Ten True Stories of Dutch Colonial Slavery" was organised by the Permanent Representation of the Kingdom of the Netherlands to the Council of Europe. The opening ceremony was also attended by the Public Entity of Bonaire and Fundashion Akademia Papiamentu. After the opening ceremony, the decree was formally handed over to the Deputy Secretary General of the Council of Europe, Bjørn Berge.
Permanent representative to the CoE Tanja Gonggrijp: "These personal stories expose a story of dehumanization, and at the same time a story of human dignity. This history shows us the importance of respect for and promotion of equality and dignity for all; the foundation of all human rights and at the core of work of the Council of Europe.”
Island Commissioner den Heyer: “Papiamentu is regarded on Bonaire by many as a living monument to cultural syncretism and durability of survivors born out of that dark chapter in our human history. Needless to say, for those born on or descending from the islands, Papiamentu is an undeniable heritage, foundation of culture but above all, a much-loved language among its native speakers and diaspora. Let us remember that every language, no matter how small, is a cornerstone of our shared human heritage. By protecting and celebrating endangered languages, we affirm our commitment to a Europe that values diversity, respects cultural differences, and cherishes the myriad voices that contribute to its narrative.”
Financial boost for Papiamentu on Bonaire
To further accelerate the protection and promotion of Papiamentu, the Minister of the Interior made available €1 million to support the implementation of the Papiamentu Administrative Agreement on Bonaire after signing the Bonaire Administrative Agreement earlier this year. The Public Entity of Bonaire intends to use these funds to set up a language institute in order to support the implementation of the Papiamentu Administrative Agreement on Bonaire.
For more information about recognised minority languages in the Netherlands, visit: Which languages have been recognised in the Netherlands | Rijksoverheid.nl